دکتر وحید رضا حکمت

  • جراح و متخصص چشم
  • فوق تخصص گلوکوم

سوابق تحصیلی:

  • پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز از سال 1377 لغایت 1384
  • تخصص چشم دانشگاه علوم پزشکی شیراز از سال 1385 لغایت 1389
  • فلوشیپ گلوکوم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از سال 1394 لغایت 1395

مهارت ها:

  • جراحی آب مروارید (کاتاراکت)
  • لیزیک
  • بلفاروپلاستی
  • جراحی آب سیاه (گلوکوم)

اطلاعات تماس:

آدرس روزهای معاینه تلفن
تهران، ضرابخانه، خیابان فرخی یزدی، نبش خیابان ششم، پلاک 44، طبقه سوم
آدرس مطب روی نقشه
یکشنبه و سه شنبه

ساعت 4 تا 7 عصر
02126713432

09120542586
بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی نگاه شنبه ساعت 4 تا 6 عصر

پنجشنبه ساعت 9 تا 11 صبح
02191311479

جهت جراحی زیبایی پلک (بلفاروپلاستی) با این شماره تماس بگیرید:

تلفن همراه: 09386002377

تازه ها

بدون تردید داشتن مژه‌های پر پشت در زیبایی چهره‌ی انسان اهمیت فوق‌العاده‌ دارد. مژه‌های پر پشت بر زیبایی چشم‌ها افزوده و در کنار سایر عناصر صورت مانند ابروها، خط موی پیشانی، گونه‌، بینی، لب‌ها و چانه، تصویر منحصر به فردی به چهره‌ی‌انسان می‌بخشند.
طبعاً فقدان مژه در ظاهر شخص تأثیر منفی می‌گذارد. شایان ذکر است که از نظر آناتومی نقش مژه‌ها در انسان و حیوانات حفاظت از چشم‌ها در برابر گرد و خاک است.

● اندیکاسیون‌های کاشت مژه

کلاً افرادی که متقاضی کاشت مژه هستند دو دسته‌اند. برخی در اثر تروما یا بیماری‌های مختلف مژه‌های خود را از دست داده‌اند. علل این امر عبارتند از:

  • جراحت‌ها و اسکار ناشی از تصادفات رانندگی، حوادث کار، سوختگی، خالکوبی لبه‌ی پلک و استفاده‌ی طولانی از مژه‌های مصنوعی
  • برداشتن تومورهای مختلف با جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی
  • بیماری‌های پوستی مانند آلوپسی آره آتا، لوپوس سیستمی، لیکن پلان، بیماری‌های غده‌ی تیروئید
  • تریکوتیلومانیا
  • فقدان مادرزادی مو در کل بدن

پیش از کاشت مژه دراین بیماران سه نکته حائز اهمیت است:

  • آیا بافت صدمه دید‌ه‌ی پلک آمادگی پذیرش فولیکول‌های موی جدید را دارد یا خیر؟
  • آیا ناحیه‌ی دهنده‌ی‌ مناسب برای برداشت مو وجود دارد یا خیر؟

آیا بیماری پوستی پلک فعال است یا خاموش. اگر خاموش است باید کاشت مژه را حداقل تا دو سال به تعویق انداخت. در تریکوتیلومانیا بیمار مژه‌های خود را به صورت اجباری- وسواسی می‌کند. در این حالت نباید کاشت مژه تا موقعی که بیماری کاملاً تحت کنترل قرار نگرفته است انجام شود.

بهتر است جراح با روانپزشک مربوطه مشاوره نماید و از او درباره‌ی‌ زمان مناسب برای عمل سوال کند. زیرا اظهارات بیمار به خودی خود قابل قبول نیستند.

گاهی بیماران مبتلا به تریکوتیلومانی کندن موهای خود را انکار می‌کنند در حالی که در معاینه‌ی نواحی فاقد مژه، شکستگی مژه‌ها کاملاً مشهود است.

گروه دوم افرادی هستند (به ویژه خانم‌ها) که مژه‌های سالم و طبیعی دارند و فقط برای افزایش اندازه و رنگ مژه‌ها و پر پشتی آنها به پزشک مراجعه می‌کنند. در این حالت بهتر است بیمار خواسته‌ی خود را به طور شفاف با پزشک در میان بگذارد و پزشک نیز امکان کسب نتیجه‌ی مورد نظر را بررسی کرده و به بیمار اطلاع دهد و در نهایت روی نتیجه‌ی واحد به توافق برسند.

در مواردی که پیش‌بینی می‌شود میزان بهبود به دست آمده با کاشت مژه نسبت به هزینه‌، زمان تلف شده و دردسرهای عمل اندک است نباید این کار توصیه شود. درافراد مبتلا به اختلال خود زشت بینی (body dismorphic disorder) نیز بهتر است قبل از عمل با روانپزشک مربوطه مشاوره شود.

در این بیماری افراد تصویر معیوبی از ظاهر خود در ذهن دارند و دائماً برای بهبود خود به جراحی‌های زیبایی متعدد متوسل می‌شوند. این بیماری اغلب در مشاوره و تهیه‌ی پرسشنامه‌ی غربالگری می‌شود. ضمناً در افرادی که سابقه‌‌ی کلوئید یا اسکار هیپرتروفیک دارند و یا دچار انتروپیون مکرر، کونژنکتیویت مکرر، بیرون زدگی چشم‌ها به علت پرکاری تیروئید یا قوز قرنیه هستند نیز کاشت مژه ممنوعیت دارد.

● درمان جراحی

پیش از عمل کاشت مژه اگر بیماری چشمی خاصی وجود داشته باشد بهتر است با متخصصان چشم مشاوره انجام شود. اگر بیماری عمومی جدی از قبیل دیابت، فشارخون بالا، آریتمی قلبی یا نارسایی قلبی نیز وجود داشته باشد باید با متخصص داخلی مشاوره صورت گیرد.

هدف از کاشت مو برداشتن پیوندهای موی زنده از ناحیه‌ی دهنده‌ و انتقال آنها به ناحیه‌ی گیرنده‌‌ی فاقد موست.

در کاشت مژه باید موهای برداشته شده از ناحیه‌ی دهنده تا حد امکان با مژه‌ها همگونی داشته باشد. برای این کار اغلب از موهای ظریف در خلف گردن و یا از موهای سر در بالا و پشت گوش‌ها و گاهی از موهای ابروها و ساق ‌پا استفاده می‌شود.

کاشت مژه با بی‌حسی موضعی در حالی که بیمار بیدار است انجام می‌شود. حین عمل، پلک‌ها با یک وسیله‌ی خاص ثابت نگه داشته می‌شوند تا از بروز رفلکس طبیعی پلک زدن جلوگیری شود. ضمناً باید مراقب چشم‌ها بود.

هر چند به طور طبیعی پلک فوقانی حدود صد مژه و پلک تحتانی حدود شصت مژه دارد افزودن چند تار مو در پلک‌ها ممکن است تراکم مژه‌ها را فوق العاده افزایش دهد.

در جراحی ترمیمی کاشت حدوداً بیست ‌تار مو در هر پلک ممکن است نمای طبیعی ایجاد کند. امروزه برخی جراحان می‌توانند در یک جلسه ۶۰ مژه در هر پلک بکارند. این عمل یک تا سه ساعت طول می‌کشد. گاهی لازم است کاشت مژه دو یا سه بار تکرار شود تا نتیجه‌ی دلخواه حاصل گردد.

● درمان طبی

اخیراً استفاده از آنالوگ‌های پروستاگلاندین‌ در درمان طبی کم پشتی مژه‌ها مورد توجه قرارگرفته است. معروف‌ترین این داروها لاتانوپروست latanoprost است که به شکل قطره‌ی ‌چشمی برای پایین آوردن فشار چشم‌ در گلوکوم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

متخصصان چشم متوجه شده‌اند که لاتانوپروست موجب تحریک رشد مژه‌ها و تیره شدن رنگ آنها می‌شود بدون اینکه مژه‌ی جدیدی بروید. این دارو در حیوانات نیز مورد بررسی قرار گرفته و شاید درآینده در درمان آلوپسی آندروژنتیک نیز به کار رود.

لاتانوپروست خروج مایع از داخل چشم را افزایش داده و فشار داخل چشم را در بیماران مبتلا به گلوکوم کاهش می‌دهد. عوارض این دارو عبارتند از تاری دید، التهاب پلک، تیرگی عنبیه، احساس سوزش، تیره‌شدن دائمی مژه‌ها و ضخیم‌شدن مژه‌ها در حال حاضر کاربرد لاتانوپروست فقط برای گلوکوم مورد بررسی و تأیید قرارگرفته است.

کراتوكونوس بیماری پیشرونده ای است كه معمولا" در سنین نوجوانی یا اوایل دهه ۲۰ زندگی بروز می كند. در این بیماری قرنیه نازك شده و شكل آن تغییر می كند. قرنیه به طور طبیعی شكلی گرد یا كروی دارد ولی در كراتوكونوس قرنیه برآمده و مخروطی شكل می شود. این مسئله بر روی انكسار نور هنگام ورود به چشم تأثیر گذاشته و سبب كاهش وضوح بینایی می شود. كراتوكونوس ممكن است در یك یا هر دو چشم رخ دهد ولی در۹۰% موارد در هر دو چشم دیده می شود.

● علائم و نشانه های كراتوكونوس

تشخیص كراتوكونوس ممكن است به دلیل بروز و پیشرفت آهسته آن مشكل باشد. این بیماری ممكن است با نزدیك بینی و آستیگماتیسم همراه باشد در نتیجه ممكن است موجب عدم وضوح و تاری دید شود. بیمار همچنین ممكن است دچار هاله بینی و حساسیت به نور باشد. بیماران معمولا" در هر بار مراجعه به چشم پزشك نسخه شان تغییر می كند.

● علل كراتوكونوس

علت كراتوكونوس مشخص نیست. این بیماری ممكن است ژنتیكی باشد زیرا بیماران متعددی در یك خانواده دیده می شوند.

● درمان

  • در انواع خفیف بیماری، عینك یا لنز نرم (Soft Contact Lenses) ممكن است كمك كننده باشد ولی با پیشرفت بیماری و نازكتر شدن و تغییر شكل بیشتر قرنیه این درمان ها دیگر چندان كارساز نخواهد بود.
  • درمان بعدی بیماری استفاده از لنزهای سخت دارای قابلیت نفوذ گاز(Rigid gas permeable contact lenses) است. این لنزها قابلیت بیشتری برای اصلاح آستیگاتیسم نامنظم ناشی از كراتوكونوس دارند. قرار گیری مناسب لنز بر روی قرنیه مبتلا به كراتوكونوس كاری ظریف و زمان گیر است. به همین دلیل مراجعات مكرر برای تنظیم لنز و اصلاح نسخه امری قابل انتظار است. این فرایند با نازكتر شدن و تغییر شكل بیشتر قرنیه نیاز به تكرار داشته و نسخه بیمار باید مجددا" تغییر داده شود.
  • در صورتی كه قرنیه قادر به تحمل لنز سخت نبوده و یا لنز توانایی اصلاح دید بیمار را نداشته باشد قدم بعدی پیوند قرنیه [Corneal Transplant or Penetrating Keratoplasty (PK)] است. بیمار ممكن است حتی بعد از پیوند قرنیه برای دید بهتر به عینك و یا لنز نیاز داشته باشد.
  • در حال حاضر در بیمارانی كه قادر به تحمل لنزهای سخت نیستند و از طرفی انجام پیوند قرنیه بدلیل عوارض آن در آنها توصیه نمی شود از روش های جدیدتری نظیر قرار دادن حلقه های داخل قرنیه مثل Intacs و Ferrara استفاده می شود. مطالعه بر روی این روش در چند سال اخیر در جریان بوده و نتایج نشاندهنده بهبود نسبی بیماران است؛ هر چند نشان داده نشده است كه این روش مانع پیشرفت بیماری شود.

● كراتوكونوس و جراحی عیوب انكساری

انجام هیچكدام از اعمال جراحی اصلاح عیوب انكساری نظیر لیزیك (LASIK) و لیزر (PRK) در بیماران مبتلا به كراتوكونوس بدلیل نازكی پیشرونده قرنیه امكان پذیر نیست 

آیا در تشخیص اینكه جسمی قرمز است یا سبز، و یا آبی است یا زرد دچار مشكل می شوید؟ این اصلی ترین علامت كوررنگی است. بر خلاف تصور عامه، دید افراد كور رنگ به ندرت خاكستری است.

كور رنگی یك بیماری ارثی وابسته به كروموزوم X مغلوب است كه در مردان بیشتر دیده شده و تقریباً همیشه از مادر به پسر به ارث می رسد. (توضیح: زنان دو كروموزوم X و مردان یك كروموزوم X و یك كروموزوم Y دارند. در بیماری های وابسته به كروموزوم X مغلوب در زنان باید هر دو كروموزوم X معیوب باشند تا بیماری رخ دهد. اگر یك كروموزوم X معیوب باشد بیماری رخ نمی دهد ولی قابل انتقال به فرزندان است. در مردان معیوب بودن تنها كروموزوم X سبب بیماری می شود. بنابراین، فردی كه مبتلا به كوررنگی است، مادرش یا مبتلا به كور رنگی است و یا ناقل بیماری.) در این اختلال كروموزومی سلول های مخروطی در شبكیه كه مسئول درك رنگ هستند دچار اختلال هستند و به همین دلیل بیمار رنگ ها را درست تشخیص نمی دهد.

كور رنگی ممكن است بر اثر بیماری های عصب بینایی یا شبكیه نیز رخ دهد. در این موارد، فقط چشمی كه مشكل دارد دچار كور رنگی می شود و بیماری در طول زمان تشدید می گردد بطوریكه ممكن است تبدیل به كوررنگی كامل شود كه در آن بیمار دیدی خاكستری دارد. این بیماران معمولاً در تشخیص آبی و زرد مشكل دارند.

● علائم

  • اشكال در تشخیص قرمز و سبز (شایعترین حالت)
  • اشكال در تشخیص آبی و سبز

● تشخیص

تشخیص كوررنگی اغلب با استفاده از چارت های رنگی بنام "صفحات آزمون ایشی هارا" (Ishihara) انجام می شود. در این صفحات كه نمونه هایی از آن را می بینید اعدادی متشكل از نقطه های رنگی در زمینه ای متشكل از نقاطی به رنگ دیگر قرار گرفته اند كه تشخیص آن ها برای افراد كوررنگ مشكل است. در صورتیكه مشكلی در دید رنگی بیمار تشخیص داده شود از تست های دقیق تر استفاده می شود.

● درمان

كور رنگی هیچ درمانی ندارد. تشخیص زودرس كوررنگی می تواند مانع بروز مشكلات آموزش در كودكان مدرسه رو شود. در این صورت بهتر است والدین كودك با مسئولین مدرسه و معلم او صحبت كنند.
بعضی از بیماران از لنز های مخصوصی استفاده می كنند كه هم بصورت لنز تماسی و هم بصورت لنز عینك وجود دارد.

در بسیاری موارد بیماران به جای تشخیص رنگ ممكن است ترتیب قرار گیری را بخاطر بسپارند. بعنوان مثال بیمار بخاطر می سپارد كه چراغ قرمز همیشه بالای چراغ راهنمایی و چراغ سبز پایین قرار دارد.

عبارت است از التهاب غدد چربی (سباسه) در لبه پلك‌ها و ریشه مژه‌ها كه به ‌صورت یك آبسه كوچك تظاهر می‌یابد.

● علت ایجاد گل‌مژه

علت ایجاد آن عفونت باكتریایی استافیلاكوكی فولیكول مژه‌ها است.

● انواع گل‌مژه

  1. گل‌مژه خارجی: یك التهاب چركی در فولیكول‌های پلك عفونی و غدد چربی می‌باشد. به ‌صورت یك تورم حساس به لمس و قرمز (یك برجستگی كوچك) در لبه پلك تظاهر می‌یابد. این گل‌مژه معمولا به سرعت تخلیه و چرك خود را خارج می‌سازد.
  2. گل‌مژه داخلی: به‌صورت یك التهاب قرمز و دردناك تظاهر می‌یابد اما دیرتر بهبود می‌یابد، چراكه آبسه نمی‌تواند به‌راحتی چرك خود را تخلیه كند. ممكن است دارای برجستگی كوچك قابل رویت نباشد. این گل‌مژه می‌تواند باعث تاری دید و سوزش چشم گردد.

● علائم گل‌مژه

  1. قرمزی، تورم و درد در پلك
  2. حساسیت به نور
  3. اندكی تاری دید
  4. باز نشدن كامل پلك
  5. یك برجستگی كوچك شبیه جوش
  6. احساس وجود شن در چشم
  7. اشك ریزش
  8. یك نقطه زردرنگ در مركز گل‌مژه

● درمان گل‌مژه

  1. اغلب گل‌مژه‌ها پس از چند روز به خودی خود تخلیه خواهند شد اما روند تخلیه چرك گل‌مژه را می‌توان با قرار دادن كمپرس گرم و مرطوب تسریع كرد.
  2. یك دستمال تمیز تا شده را درون آب داغ قرار دهید، سپس بیشتر آب آن را بگیرید و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه و ۴ مرتبه در روز روی پلك درگیر قرار دهید.
  3. چنانچه گل‌مژه به خودی خود بهبود نیابد (پس از ۴ـ ۳ روز)، باید با مراجعه به پزشك متخصص اقدام به شكافتن و تخلیه چرك آن كرد.
  4. می‌توان از آنتی بیوتیك‌های چشمی به شكل پماد و قطره استفاده كرد.

نکات مهم در خصوص گل مژه:

  • گل‌مژه از لحاظ تكنیكی یك جوش است. بنابراین می‌توان آن را با اعمال فشار تركاند اما از تخلیه آن خودداری كنید چراكه ممكن است باعث گسترش عفونت گردد.
  • از مالش پلك‌های گل‌مژه زده خودداری كنید.
  • احتمال عود مجدد گل‌مژه وجود دارد.
  • گل‌مژه چندان مسری نیست اما بهتر است نكات بهداشتی (شستن دست‌ها و چشم‌ها) را رعایت كنید.
  • همه گل‌مژه‌ها از چرك پر شده و در نهایت شكافته و تخلیه می‌شوند.
  • گل‌مژه به قدرت بینایی آسیب نمی‌رساند.
  •  عدم درمان گل‌مژه به گسترش عفونت منجر می‌شود.

● چه هنگام باید به پزشك مراجعه كرد؟

  1. وقتی گل‌مژه به خودی خود سرباز نكند و بهبود نیابد. (بیش از ۳ تا ۴ روز دوام یابد)
  2. احساس درد در چشم و یا ایجاد اختلال در دید.
  3. چنانچه به‌طور متوالی گل‌مژه مجددا عود كند.

● چطور از گل‌مژه پیشگیری كنیم؟

  1. از تماس یافتن دست‌های آلوده با چشم‌ها و یا مالیدن چشم‌ها خودداری كنید.
  2. دستان خود را در طول روز به‌طور مرتب بشویید.
  3. چشم‌های خود را هنگام استحمام با شامپو بچه ملایم شست‌وشو دهید.
  4. از به اشتراك گذاشتن لوازم آرایشی چشم خودداری كنید. همچنین قبل از خواب حتما آرایش صورت خود را پاك كنید.
  5. چنانچه زیاد گل‌مژه می‌زنید: شامپو بچه ملایم را با آب گرم رقیق كرده و به‌وسیله یك گوش پاك‌كن ریشه مژه‌ها و پلك‌ها را هفته‌ای چند بار تمیز كنید تا میكروب‌ها، چربی و سلول‌های مرده اضافی پاك و زدوده شوند.
  6. كسانی كه از لنز تماسی استفاده می‌كنند بایستی بهداشت مربوط به گذاشتن و برداشتن لنزها را به‌خوبی رعایت كنند.

شالازیون برجستگی كوچكی در لبه پلك در زیر پوست است كه در اثر انسداد مجرای خروجی غدد ترشح كننده چربی پلك و تجمع مواد ترشح شده در غده ایجاد می شود.

شالازیون ممكن است در ابتدا ملتهب باشد و باعث ایجاد درد و قرمزی شود كه در این حالت شبیه گل مژه است؛ اما پس از مدتی درد و قرمزی فروكش می كند و توده متورمی در لبه پلك باقی می ماند. اندازه این برجستگی ثابت نیست و ممكن است به تدریج بزرگتر یا كوچكتر شود. گاهی اوقات شالازیون از ابتدا فقط به صورت یك توده برجسته ظاهر می شود و یا درد و قرمزی همراه نیست.

شالازیون معمولاً مشكل چشمی مهمی ایجاد نمی كند و پس از چند هفته تا چند ماه خود به خود كوچك می شود و از بین می رود. استفاده از كمپرس گرم (روزی ۳-۲ بار و هر بار ۵-۱۰ دقیقه) با استفاده از حوله تمیز و ماساژ ملایم ممكن است به باز شدن مجرای غده چربی كمك كند و باعث بهبود سریع تر شالازیون شود.

● درمان

شالازیون های خیلی كوچك كه ظاهر ناخوشایندی ندارد احتیاج به درمان خاصی ندارند و معمولاً به مرور زمان خود به خود خوب می شوند. شالازیون های بزرگتر به دو علت اصلی نیاز به درمان پیدا می كنند:

اول آنكه شالازیون های بزرگتر ظاهر ناخوشایندی دارند و از لحاظ زیبایی ظاهری مشكل ساز هستند، ضمن آنكه بهبود خودبخودی آن ها ممكن است چندین ماه طول بكشد.

دوم آنكه شالازیون های بزرگ بزرگ به خصوص در پلك بالایی روی قرنیه فشار می آورند و با تغییر شكل قرنیه باعث ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید می شوند.

پس در اینگونه موارد برای درمان حتماً از چشم پزشك كمك بگیرید.

روش اصلی درمان در این حالت جراحی شالازیون است كه با استفاده از بی حسی موضعی انجام می گیرد. روش دیگر تزریق داروهای استروئیدی در داخل ضایعه در لبه پلك است كه معمولاً در مواردی به كار می رود كه یا تعداد زیادی شالازیون كوچك وجود داشته باشد كه نتوان آن ها را با جراحی خارج كرد و یا شالازیون در جایی باشد كه جراحی آن احتمال ایجاد آسیب در ساختمان های مجاور را به همراه داشته باشد.

● شالازیون های مكرر

در برخی از افراد شالازیون مكرراً عود می كند. در این حالت لازم است فرد حتماً توسط چشم پزشك ویزیت شود زیرا:

  1. اولاً گاهی اوقات بیماری های جدی چشمی مثل تومورهای بدخیم پلك به صورت شالازیون های مكرر تظاهر می كنند كه تشخیص آن ها از شالازیون معمولی فقط از عهده چشم پزشك برمی آید.
  2. ثانیاً در برخی از موارد بیماری های دیگر چشمی مثل التهاب لبه پلك (بلفاریت) یا مشكلات غدد ترشح كننده چربی لبه پلك (میبومینیت) باعث ایجاد شالازیون های مكرر می شود. در این حالت كنترل این بیماری ها توسط چشم پزشك به جلوگیری از عود شالازیون كمك می كند.

چشم یکی از مهم‌ترین اعضای بدن برای سلامتی است که سوختگی‌ها تهدیدی برای این عضو زیبا و نعمت الهی است.انواع سوختگی‌ها که می‌تواند چشم را مورد آزار قرار دهد، عبارتند از سوختگی به وسیله مواد شیمیایی، گرما و اشعه.

● سوختگی به وسیله اسیدها و بازها

در این نوع سوختگی مراقبت فوری از چشم‌ها بسیار مهم بوده و تنها راه معالجه موثر و فوری آن، شست‌وشوی کامل چشم با آب است. برای این کار بهتر است سر مصدوم را زیر شیر آب قرار داد. در صورتی که شیر آب در دسترس نباشد، می‌توان سر او را در یک ظرف بزرگ آب فرو برد و از او خواست تا به سرعت پلک‌ها را به هم بزند. یا در حالی که کمک‌دهنده با دست خود چشم مصدوم را کاملا باز نگه می‌دارد، با ظرفی به آهستگی آب را روی چشم می‌ریزد. این عمل حداقل باید به مدت ۱۰ دقیقه ادامه داشته باشد و اگر سوختگی به‌وسیله مواد قلیایی باشد باید چشم‌ها را برای مدت ۲۰ دقیقه شست‌وشو داد و سپس مصدوم را به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی درمانی رساند.

اگر امکان شست‌وشو در وسیله نقلیه وجود دارد بهتر است این کار ادامه داشته باشد. یادآوری می‌شود سوختگی چشم با مواد قلیایی ممکن است به وسیله محلول‌های پاک‌کننده یا مثلا تمیزکننده فاضلاب و غیره صورت پذیرد.
این‌گونه ضایعات در ابتدا سطحی به نظر می‌رسند ولی کم‌کم عمقی شده و به شکل التهاب عمیق ظاهر شده و حتی ممکن است منجر به کوری چشم شود.
در کارگاه‌هایی که احتمال سوختگی چشم‌ها با مواد شیمیایی وجود دارد ضروری است کارگاه‌ها و کارخانه‌ها دارای محلول‌های شست‌وشوی چشم باشند.
نکته: در سوختگی‌های چشم برای کاهش ضایعات ناشی از اثر اسیدها و قلیایی‌ها هیچ‌گاه نباید از مواد خنثی‌کننده مانند سرکه، جوش‌شیرین، الکل‌ و مانند آنها استفاده کرد.

● سوختگی به وسیله گازهای تحریک‌کننده

سوختگی چشم به وسیله گازهای تحریک‌کننده مانند آمونیاک، کلر، اکسیدهای کلر، فلور و... بسیار اتفاق می‌افتد، در صورتی که مقدار این گازها زیاد باشد، ممکن است سبب بروز ضایعاتی در چشم شود. در این قبیل موارد نیز کمک‌های اولیه، شست‌وشوی چشم با آب فراوان می‌باشد.

● سوختگی به وسیله حرارت

وقتی صورت فردی در معرض حرارت زیاد قرار داشته باشد، چشم‌ها در اثر انعکاس خودبه‌خودی بسته می‌شوند تا کره چشم مصون بماند، ولی پلک‌ها در معرض خطر سوختگی قرار داشته و مجروح می‌شوند. چون درمان پلک‌های سوخته به مراقبت ویژه احتیاج دارد، در این موارد، باید چشم‌ها را با یک پانسمان مرطوب و تمیز پوشاند و به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی‌درمانی رساند.

● سوختگی به وسیله نور و اشعه

در صورتی که چشم‌ها در مقابل نور شدید قرار داشته باشند، ممکن است سلول‌های حسی آن در معرض سوختگی قرار گیرند، مانند نور ساطع‌شده از دستگاه‌های مخصوص جوشکاری، در این نوع سوختگی که سلول‌های خاصی در شبکیه چشم آسیب می‌بینند، در معاینه ظاهری، علائمی دیده نخواهد شد. اگر مصدوم در حالت استراحت باشد، چشم‌های او را با گاز استریل می‌پوشانیم تا شدت درد کاسته شود و هر چه سریع‌تر او را به مرکز بهداشتی‌درمانی می‌رسانیم.

● توصیه‌ها

  • وقتی فردی در حالت بیهوشی است باید چشم‌های او را بسته نگه داشت زیرا خشک شدن بافت چشم در اثر فقدان ترشح اشک، ممکن است باعث ضایعات دائمی چشم و حتی باعث کوری شود، بنابراین باید با چسب‌های شفاف چشم‌های مصدوم را به حالت بسته درآورد بدین ترتیب جریان دائمی اشک برقرار می‌شود.
  • مصدوم ممکن است دارای چشم مصنوعی باشد که در مقابل تابش نور عکس‌العمل نشان ندهد و کمک‌دهنده دچار اشتباه شود، در هر حال بهتر است از چشم مصنوعی مانند چشم طبیعی مراقبت شود.
  • احتمال دارد مصدوم دارای لنز نامرئی باشد که در جریان حادثه از چشم‌ها خارج شده باشد، در این صورت بدون تلاش برای قرار دادن آنها در چشم مصدوم، باید لنزها را همراه مصدوم به بیمارستان فرستاد، در غیر این صورت باید از خارج کردن آنها از چشم خودداری شود زیرا ممکن است باعث تشدید ضایعات در چشم شود.